Το ερωτικό πρόβλημα

Το έβδομο πρόβλημα  που συναντάμε είναι το ερωτικό πρόβλημα. Ήδη, από τους προσωκρατικούς στοχαστές, ο Εμπεδοκλής είχε πει ότι η φιλότητα (ή φιλία) και το νείκος διέπουν όλα τα φαινόμενα της φύσης, δηλαδή , τότε, του κόσμου ότι όλα τα φαινόμενα, τα ανθρώπινα και τα μη ανθρώπινα συνδέονται με μια έλξη και με μια απώθηση. Ο ίδιος ο Φρόιντ ανέτρεξε δυόμιση χιλιάδες χρόνια πίσω, και είδε στις δύο αλληλοσυνδεόμενες, συμπληρωματικές και ανταγωνιστικές δυνάμεις, στον έρωτα και στο θάνατο , το ισχυρότερο κίνητρο του ψυχισμού.
Η φιλότητα και το νείκος συνδέουν και αποσυνδέουν τους ανθρώπους. Κυρίως, όμως, αυτό που τους συνδέει με τον κόσμο, είναι και αυτό που τους χωρίζει από τον κόσμο. Μιλάμε σήμερα, φλυαρούμε μάλλον, για σεξουαλικότητα, για φύλο, για αγάπη, για έρωτα, για συντροφικότητα, για φιλία. Όλες αυτές οι έννοιες όμως μένουν στενές όταν βασίζονται σε μια ψυχολογιστική αντίληψη του ανθρώπου. Ούτε οι σεξουαλικές σχέσεις , ούτε οι ερωτικοί δεσμοί, ούτε η όποιας μορφής οικογένεια και τα τεράστια προβλήματα της, εξαντλούν το ερωτικό πρόβλημα, την ερωτική διάσταση , πηγή ζωής και ανησυχίας. Η ερωτική διάσταση είναι δυνατότερη από εμάς, μας διατρέχει και δεν  χάνει  ποτέ τη συνάφειά της με το θάνατο. Ο θάνατος δεν είναι τόσο το τέρμα της ζωής, αλλά εκδηλώνεται κάθε στιγμή , και τόσο ολόκληρη η ζωή- αν υποθέσουμε πως ξέρουμε τι ονομάζουμε έτσι, τι εννοούμε ,ε τη λέξη ζωή-,  όσο και η ερωτική ζωή απαιτούν από μας τους ανθρώπους, τους θνητούς , να ζούμε όσο γίνεται πιο έντονα, συγκατοικώντας πάντοτε με τον έρωτα και το θάνατο , ανοιγμένοι στη μοίρα μας. Η  ερωτική διάθεση και διάσταση κατευθύνεται και περιορίζεται από τους θεσμούς. Δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς θεσμούς. Η ερωτική ορμή όμως διασπάει, ανατρέπει τους θεσμούς. Ξεπερνάει τα ζεύγη , το γάμο, την οικογένεια, τις συνθήκες και το κατεστημένο. Θα έπρεπε να ειπωθεί για την ερωτική ορμή αυτό που θα προσπαθήσουμε να δούμε λίγο αργότερα για την ακραία στοχαστική προσπάθεια.     Η ερωτική διάσταση έχει μέσα της, περιέχει, στοιχεία παρανομίας. Η συχνά αγωνιώδης αναζήτηση της ερωτικής ένταση, οι προχωρημένες εμπειρίες  και πειραματισμοί του ερωτισμού είναι ανταγωνιστικές και συμπληρωματικές με την αναζήτηση μιας ένταξης, μιας κατάστασης , μιας στάσης που δεν μένει όμως ακίνητη. Η πάλη των τάξεων έχει πάρα πολύ αμβλυνθεί.  Η πάλη των φύλων συνεχίζεται , έχει μάλιστα οξυνθεί. Οι γυναίκες περνούν στην έφοδο. Η εποχή τις ευνοεί. Οι γυναίκες ορμούν με τον τρόπο τους να κατακτήσουν το Όλον και φθάνουν και αυτές στο Τίποτα, ίσως το επόμενο βήμα τις οδηγήσει σχεδόν ως την καρδιά του Τίποτα. Και το μεθεπόμενο βήμα; Αυτό μένει ακόμα μετέωρο.
Αν μας είναι δοσμένη, όχι χωρίς αντιθέσεις, μια ανδρόγυνη ή ερμαφρόδιτη ανισόρροπη ισορροπία, πως θα ήταν δυνατή η οικοδόμηση και η λειτουργία αυτής της φιλικότητας, της γεμάτης από διαφορές; Η διαθεσιμότητα προς τον έρωτα- και – το – θάνατο κάνει τον ερωτηματικό έρωτα και την αγωνιστική φιλικότητα να μην χαρακτηρίζονται από την αναζήτηση της ιδιοκτησίας και της κυριαρχίας. Μένει πάντοτε δυνατή η συνάντηση της προσφοράς που αποδεχόμαστε, με τη δική μας προσφορά, στην αδιάρρηκτη σχέση που ενώνει το παιχνίδι που διαπερνά τον άνθρωπο με το παιχνίδι του κόσμου. Αλλά η προσφορά συγχρόνως αποσύρεται και η δική μας προσφορά δεν παύει να είναι λειψή. Ανοίγοντας ένα δρόμο που μας ανοίγεται, θα μπορούσαμε ωστόσο να προσανατολιστούμε προς αυτό το φωτεινό άνοιγμα που κρύβει το ίδιο του το άφευκτο σκότος. Με το σώμα, με την ψυχή, με το νου μας, αναπόσπαστα. Χωρίς να περιμένουμε ότι με τον τρόπο αυτό θα φθάσουμε στην άφατη ευτυχία. Κάθε δημιουργική χαρά εμπερικλείει και μια αναπόφευκτη λύπη. Και τι κάνει κάθε λύπη;
Κων/νος Αξελός

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ (ΣΥΝΕΞΕΤΑΣΗ ΓΛΩΣΣΑΣ - ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ)

Η ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ

Λάθη που πρέπει να αποφεύγουμε όταν γράφουμε έκθεση