ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ μαθήματα

«Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου» ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ Το Άξιον Εστί, «Τα Πάθη», Β’.    Στις συζητήσεις και τις ιερεμιάδες για τα «πάθη» της Δημοτικής, ακούγεται συχνά πως η γλώσσα μας όλο και «φτωχαίνει», όλο και συρρικνώνεται το λεξιλόγιό της, ενώ παράλληλα κατακλύζεται από πλήθος κακόζηλες λέξεις, που εισάγονται ατελώς απ’ έξω ή κατασκευάζονται ευτελώς εδώ.    Πόσο βάσιμες είναι αυτές οι ανησυχίες; Και σε ποιο βαθμό απειλούν την υπόσταση της γλώσσας μας, όπως λέγεται πότε-πότε; Ας δούμε μια-μια τις περιπτώσεις και τις επιπτώσεις τους.     ΔΕΝ «φτωχαίνει» μια γλώσσα όταν, με το πέρασμα των χρόνων, αχρηστεύονται και χάνονται ορισμένοι τύποι της. Είναι αδήριτος νόμος της γλωσσικής εξέλιξης ν' «αποβάλλονται» όσα δεν υπηρετούν πια τη γλωσσική επικοινωνία – νόμος που κανένας γλωσσαμύντορας ηνίοχος δεν μπορεί να τον αναχαιτίσει.     Τέτοιες «αβαρίες» σημειώνονται σ’ όλες τις γλώσσες του κόσμου. Σ’ εμάς, λ.χ. ο δυϊκός αριθμός εξαφανίστηκε απ' την αλεξανδρινή ε

"Κι οι λέξεις φλέβες είναι μέσα τους αίμα τρέχει όταν σμίγουν οι λέξεις το δέρμα του χαρτιού ανάβει κόκκινο όπως την ώρα του έρωτα το δέρμα του άντρα και της γυναίκας." Γ.Ρίτσος

 Ακούω ότι το μεγαλύτερο σήμερα πρόβλημα των νέων μας είναι η ανεργία. Διαφωνώ. Εδώ και τριάντα χρόνια είναι η ... εργασία. Ο νέος δε φοβάται την αναδουλιά, φοβάται τη δουλειά.  Μια οικογενειακή αντίληψη, ότι δουλειά είναι ό,τι δεν λερώνει, επεκτάθηκε και στο νεοσουσουδιστικό σχολείο με ευθύνη των κομμάτων, που για λόγους ψηφοθηρίας απεδύθησαν σε μια χυδαία πολιτική παιδοκολακείας, η οποία μετά τη δικτατορία εξέθρεψε και διαμόρφωσε δύο γενιές «κουλοχέρηδων»...παιδιών δηλαδή που δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους -πέρα από τη μούντζα- για καμμιά εργασία από αυτές που ονομάζονται χειρωνακτικές, επειδή -τάχα- είναι ταπεινωτικές. Κι ας βρίσκεται μέσα στη λέξη «χειρώναξ», σαν δεύτερο συνθετικό το «άναξ» που κάνει τον δουλευτή, τον άνα­κτα χειρών, βασιλιά στο χώρο του, βασιλιά στο σπιτικό του, νοικοκύρη δηλαδή, λέξη άλλοτε ιερή που ποδοπατήθηκε κι αυτή μες στην ασυναρτησία μιας πολιτικής που έδειχνε αριστερά και πήγαινε δεξιά και τούμπαλιν. Γι' αυτό τουμπάραμε... Κάποτε, ακ